۱۳۸۹ مهر ۱۱, یکشنبه

مهرگان

پیش نویس : دراین هفته ای که گذران نمودندی به واقع چون هفته های پیشین وقایع الاتفاقیه بس زیاد بودندی که گر بخواهندی به همه آنها بپردازندی بایستی یک کتاب بدهندی ولی الاایحال این آریانا درمانندی که این شیطان بزرگ جهانخوار چقدر سگ جان تشریف داشتندی که این همه مشت هر هفته به پک و پوز محترمشان اصابت مبکند باز هم از رو نمیروندی و فکر کردندی دنیا بی‌صاحب بودندی و به خود جرات داده بودندی ملت ما را تهدیدکنندی و دمادم گفته بودندی راه حل‌ها روی میز قرار دارندی، مرده شور خودتان، چهره اتان و میزتان که دنیا را به لجن کشیده‌اندی ییهو ببرندی با هم.
تازه این که چیزی نبودندی ،از ۶۰ سال پیش یک سگ وحشی را در منطقه رها کرده بودندی و هی میخواهند همه را بچاپندی .
خب ابراز سخنان گرانبار بدین جا ختم نگردیدندی تا بدانجا که وزیر آموزش عالیه طی سخنانی فرمودندی که هیچ علم و عملی در دنیا بدون گره خوردن به ولایت وسیله پیشرفت و تکامل بشر نخواهد بودندی. لذا ما دانشجویان بلاد خارجه تصمیم گرفتندی یا آنرا به یک جایی از خودمان گره بزنندی یا به دروسمان یا اصلا" بازگشت داشته باشندی به موطن خودمان که کلهم گره درگره بشوندی شاید که مفید فایده افتادندی.

اصل نوشت:
بر آن شدیم در پست این هفته به بهانه مهر ماه درباره یکی از جشنهای ایرانیان باستان در این ماه بنویسیم .
واژه مهر، پیمان و دوستی معنی می‌دهد . در ایران باستان ، جشن مهرگان پس از نوروز دارای اهمیت ویژه‌ای بود . دلیل آن این است كه هر دو آغاز فصل‌های سال را نوید می‌دادند .
نوروز آغاز تابستان و مهرگان آغاز زمستان را به هر ماه می‌آوردند زیرا در آن زمان سال به دو فصل تقسیم شده بود . فصل اول ، تابستان بود كه از جشن نوروز شروع می‌شد و هفت ماه ادامه داشت . جشن مهرگان كه از روز مهر شروع می‌شد تا شش روز پس از آن ادامه می‌یافت و جشن شادی بر پا می‌شد . انگیزه‌ای كه به پیدایش جشن مهرگان در تاریخ ایران نسبت می‌دهند پیروزی ایرانیان بر ضحاك ستمگر ، به رهبری كاوه آهنگر است كه او را در بند آوردند و فریدون را به عنوان رهبر خود برگزیدند . این جشن در روز 10 مهر ، روزی كه نام روز و ماه یكی بود جشن گرفته می‌شد و مانند نوروز سه جنبه نجومی ( طبیعی ) ، تاریخی و دینی داشت .

از نظر نجومی ، مهرگان چند روز پس از اعتدال پاییزی جشن گرفته می‌شد . ( اعتدال پاییزی اول مهر صورت می‌گیرد ) . و جشن برداشت محصولات كشاورزی است .

از نظر تاریخی ، در این روز نیروی داد و راستی به سركردگی كاوه آهنگر بر ارتش دروغ و ستمگری آژی دهاك ( ضحاك) پیروز شد و فریدون به شاهی رسید . مبارزه راستی و دروغ ، داد و ستم در ایران ریشه دینی دارد و همه جشن‌های ملی هم به گونه‌ای این مبارزه و پیروزی نهایی حق بر نا حق را نشان می‌دهد . ولی ، در تاریخ مهرگان این جنبه درخشندگی ویژه را دارد .

از نظر دینی ، در فرهنگ ایرانی مهر یا میترا به معنای فروغ خورشید و مهر و دوستی است . همچنین مهر نگهبان پیمان و هشدار دهنده به پیمان شكنان است .


مهـرگان همانند نوروز دارای خوان یا سفره‌ای است که آنرا به نامِ خوان یا سفره مهرگانی می‌شناسیم. 


مورخان، نویسندگان و شاعران، از برگزاری جشن مهرگان خبر داده اند. از جمله در برگزاری این جشن در پیش از اسلام آمده که : این عید مانند دیگر اعیاد برای عموم مردم است. از آیین ساسانیان در این روز این بود که تاجی را که به صورت آفتاب بود به سر می‌گذاشتند و در این روز برای ایرانیان بازاری بر پا می‌شد. و در ملوک خراسان رسم است که در روز مهرگان به سپاهیان و ارتش رخت پائیزی و زمستانی می‌دهند و یا وصف این جشنها در در دوره غزنویان در شعر فردوس، عنصری، فرخی و منوچهری این جشن آمده، ابوالفضل بیهقی از برگزاری جشن مهرگان در زمان سلطان محمود غزنوی، در سالهای ۴۲۸، ۴۲۹ و ۴۳۰ هجری قمری که خود شاهد بوده، خبر می‌دهد. وی می‌نویسد : روز یکشنبه چهارم ذی الحجه سال ۴۲۸ به جشن مهرگان نشست و از آفاق مملکت هدیه‌ها که ساخته بودند پیشکش را، در آن وقت بیاوردند و اولیاء و حشم نیز بسیار چیز آوردند. و شعرا شعر خواندند وصلت یافتند. پس از شعر به سر نشاط و شراب رفت و روزی خرم بپایان آمد.

وی همچنین از مهرگان سال ۴۳۰ و شرح برگزاری آن سخن می‌گوید. مهرماه و فروردین ماه که به ترتیب آغاز اعتدال پاییزی و اعتدال بهاری و در آن روز و شب برابرند، زمانی هر دو را، به عنوان آغاز سال جشن می‌گرفتندو برخی مهرگان را بر نوروز برتری داده‌اند. چنان که پاییز را بر بهار برتری داده‌اند. و تکیه گاه ایشان این است که اسکندر از ارسطو پرسید که کدام یک از این دو فصل بهتر است؟ ارسطو گفت : پادشاها! در بهار حشرات و هوام آغاز می‌کند که نشو یابند و در پاییز آغاز ذهاب آنهاست، پس پاییز از بهار بهتر است.

افسوس و صد افسوس که از جشنهای کهن ایرانیان باستان الان نشانی باقی نماندست.

پس نویس یکم: خواستگاه اصل نوشت این پست ویکیپدیا وآیینهای زرتشتی بودند.

پس نویس دویم: پیش پیش تولت متولدین ماه مهر هم مبارک و تهنیت و میمون و اینا!!!

پس نویس سیوم : نمردیم و دیدیم با احتساب کامنتهای خودمان میزان کامنتهای بلاگمان از انگشتان دو دست فرا تر رفت و کلی ذوق مرگ و مشعوف شدیم از این مبارک اتفاق!!!

پس نویس چهارم: نتیجه گیری اخلاقی اینکه کامنت بذارین ما حال کنیم یه کم!!!

تا پست نوبه بعدی میسپارمتان به اهورای بزرگ

۱۷ نظر:

  1. na khodagah be yade Bozorgmehr oftadam

    پاسخحذف
  2. cousi jan matlabe jalebi bood man shakhsan raje be jashne mehregan hichi nemidoonestam
    kashki vaghean mesle norouz jeddish begiran va bahanei beshe mardom dore ham jam beshan
    mer30 az matlabe jalebet
    movafagh bashi

    پاسخحذف
  3. ً@ یاشار : استاد میشه اونوقت بفرمایین به چه دلیل یاد بزرگمهر افتادن کردین؟؟؟

    @ شادی: خوشحالم که مقبول پسند افتاد خانومی.

    روزگارتون سبز دوست جونا!!!

    پاسخحذف
  4. با نظر ارسطو موافقم ولی نه درمورد مالزی :)
    شاد باشی ... 

    پاسخحذف
  5. سلام مهندس پرتلاش.
    تو یه ایمیلی خوندم ایرانیها مردمان شادی بودند و یه لیستی از جشن هایی که در روزگاران گذشته برگزار میشده ارائه شده بود. از صمیم قلب آرزو میکنم که شادی به این مردم برگرده و همیشه در جشن و سرور باشند.
    راستی دقت کردی چرا برای شمردن تعداد نظرات نیازمند انگشتهای پا هم شدی؟ یه دلیل ساده: خودتم سهیم بودی و به نظرات پاسخ دادی. حالا برو دنبال نتیجه گیری اخلاقی!

    پاسخحذف
  6. @ ناشناس: مرسی از تشریف فرماییتون ولی ای کاش خودتو بر ما میشناساندی!!!
    @ نیر: عزیز جان من که خودم نوشتم که با احتساب کامنتهای خودم !!! چرا میزنی حالا؟!!!

    پاسخحذف
  7. ma ham niz amadaiiim ta darse ebrati gardad bar dooostane geram ta commentaki koochak nasiiibe in polofosol konand ta shayad delash aram giradoooo dast az sare kachale ma bar darad
    polofosol tavalot naaaa tavalod
    basiiiiiiiiii ziba negashtiiiiooo inaaa:)

    پاسخحذف
  8. @ ساناز: دست شما درد نرود که منت گذاشته و قدوم سبزتان رابر چشم ما نهادید!!! لیک عزیز جان برادر تولد یا تولت خیلی توفیر نداره!!! مهم نیت آدمه!!!

    برقرار باشی

    پاسخحذف
  9. آق داداش مخلصیم
    کم پیدا بودن ما را حمل بر بی ادبی نتپانید هااا
    گرفتار بودم به جان عمت
    از مطلب شما مشعوف شدم و بر معلوماتمان فزون گشت
    من باب کامنت تپانی هم بیشتر خدمت خواهیم رسید و
    شاد باشی و سبز هم وطن

    پاسخحذف
  10. سلامن علیکم اخوی
    به واقع کلی مشعوف شدیم که بر شما فزون گشت!!!
    برقرار باشی

    پاسخحذف
  11. جشن مهرگان شروع نیمه دوم سال، مرا به یاد جشن فانوسهای چینی ها انداخت که در معبد آنها در نزدیکی های دولت منزلتان برپا بود ،انداخت.ظاهرا آنها هم شروع نیمه دوم سال را جشن می گرفتند.یادش بخیر خیلی زیبا بود.
    کاش ماهم به این جشنها و مراسم سنتی وتاریخی خود اهمیت می دادیم.تشکر از اطلاعات خوبتان .استفاده کردیم.به دوستان سلام مرا برسانید.

    پاسخحذف
  12. سلام آقای دکتر
    کار ما از این کاشکی ها گذشته!!! این بنا از پایبست ویران است!
    ّبرقرار باشید

    پاسخحذف
  13. اینا رو بیخیال شید ولنتاین کیه؟ =)))))
    مزاح فرمودیم... ولی خب واقعیت هم همینه! اگه برای ایرانی ها این جشنها مهم بود که الان باید در تقویم ثبت می شد بعد اینهمه سال! ولی ممنون که یادآوری می کنید تا یادمون نره کی هستیم...

    پاسخحذف
  14. @ کاف: درسته دوست عزیز
    اگر این چیزها رو پاس میداشتیم و قدر فرهنگ کهن خودمونو میدونستیم شاید الان وضعمون بهتر از این بود.
    برقرار باشی

    پاسخحذف
  15. سلام
    بابت آمریکا و اینا چیزی نمی گم چون تخصص من در صنایع غذایی نه در سیاست.درست مثل رفقمون که تخصصش در ترافیکه اما راجع به دین و سیاست و ورزش اظهار نظر می کنه.
    در مورد ولایت هم بازم چیزی نمی گم چون مهندس صنایع غذایی هستم.بزار مهندذسین آسمان نظر بدن.
    در مورد جشنها اما می تونم یه چی بگم.چون مال همه ی مردم بوده.خدائیش اگه قرار بو همه ی جشنها برگزار بشه چه حالی می کردیم.کل سال رو تعطیل بودیم.پول نفت رو هم می آوردن در خونه هامون بهمون می دادن.

    پاسخحذف
  16. @ بی سرزمین تر از باد: سلام رفیق
    عجالتا" شما همون صنایع غذاییتو ادامه بده راجع به چیزاری دیگه هم به من و شما چه مربوط ! دوستان ، حضرات و کارشناسان هستند ماشا.. خودشان نظر میدن!!!
    سبز باشی

    پاسخحذف
  17. سلام آقای مهندس !
    از اینهفته با گزارشی از سفر به مالزی در خدمت هستم.با نظراتتان کاستی های سفرنامه را جبران کنید.
    متضشکرم.

    پاسخحذف